Platonische lichamen

Nicolas Dings ontwierp en maakte dit beeld van Spinoza (17e eeuw) en staat op het Waterlooplein in Amsterdam. Naast het beeld is een twintigvlak (20 gelijkzijdige driehoeken). Beiden staan op een ovalen podium.

 

Met grote letters staat op de zijkant van dit podium een samenvatting van de filosofie van Spinoza: “Het doel van de Staat is de vrijheid”.

 

Uit de tekst bij het kunstwerk een citaat:
“…natuur is onderworpen aan onveranderlijke natuurwetten, die ook gelden voor mens en maatschappij. Met behulp van de wiskunde kunnen we die wetten kennen en door ons leven daarmee in overeenstemming te brengen worden we gelukkig…”

 

Spinoza was niet echt een wiskundige. Hij gebruikte de wiskunde voor het verduidelijken van zijn filosofie (Ger Harmsen in Mathematics and the Divine). Spinoza moest ook in zijn levensonderhoud voorzien en koos voor het ambacht “lenzen slijpen”: lenzen die Huygens weer gebruikte bij zijn waarnemingen.

 

Het twintigvlak in dit kunstwerk is van geslepen graniet. Hiermee brengt Nicolas Dings het ambacht van lenzen slijpen en de wiskunde bij elkaar. Wel blijft nog de vraag waarom hij voor het twintigvlak heeft gekozen? Een antwoord zou kunnen zijn dat dit het symbool is voor het denken van de filosoof: het universum als model, geslepen door de menselijk geest. Voor Plato (300 v.Chr.) is dit twintigvlak ook het symbool voor het element water.

 

De kubus is ook één van de vijf platonische lichamen, en staat bij Plato als symbool voor het element aarde.
Voorbeelden van de andere  elementen zijn er ook in de lezing. Het blijkt dat deze vijf platonische lichamen in diverse materialen (papier, steen, hout) naar voren komen.

 

Voorbeeld

Kunst ontmoet Wiskunde_Gallerie_Poort Marijke De Goei
 
Dit kunstwerk van Marijke de Goei staat in het Amsterdamse stadsdeel “de Aker”. Aan de onderkant nog duidelijk zichtbaar zijn de kubussen op elkaar. Bovenaan kubussen die door elkaar heen zijn “gevlochten”. Het doel is om de stijve lijnen van een stadsdeel wat door elkaar te gooien zodat er speelsheid ontstaat.
 
Kunst Ontmoet Wiskunde_Gallerie_Platonische lichamen_Grebbeberg
 

Dit  object staat bij Renswoude bij het bezoekerscentrum van de Grebbeberg: het is een voorbeeld van een regelmatig twaalfvlak: elk vlak is een regelmatig vijfhoek  Het symboliseert de verbintenis tussen vijf wereldgodsdiensten.

 
Kunst Ontmoet Wiskunde_Gallerie_Platonische lichamen_Afgeknotte octaeder
 

Om een afgeknotte octaeder (o.a. in de stationshal van Utrecht en Rotterdam) te maken moeten we beginnen met tekenen van een regelmatige zeshoek op de zijden van een gelijkzijdige driehoek